Cho đến đầu thế kỷ 19 thì các loại súng quay tay điểm hỏa bằng đá lửa đã ra đời được 3 thế kỷ. Tuy nhiên việc nạp chỉ được từng viên đạn đã hạn chế phạm vi sử dụng của chúng ở những trận chiến giáp lá cà nhỏ và lộn xộn một khi viên đạn đã được bắn ra thi cách sử dụng súng ngắn tốt nhất là cầm ngược súng và đạp báng vào đối phương.
Súng Ngắn Ổ Quay Điểm Hỏa Bằng Hạt Lửa.
Colt Navy 1851 Thông số kỹ thuật
Cở nòng: 9,14 mm
Cơ cấu hoạt động : súng ngắn ổ quay, cò hoạt động đơn
Tiếp đạn: ổ đạn hình trụ, sáu viên
Chiều dài: 328 mm
Chiều dài nòng: 190mm
Rãnh nòng: 7 rãnh, xoắn về bên phải
Trọng lượng: 1,1kg
Sơ tốc đạn: 213m/S
Tuy nhiên, khi các loại sung đã tiến vào thời kỳ sử dụng hạt lửa chạm nổ, thì súng ngắn ổ quay đã làm thay đổi tất cả. Có thể khẩu súng ngắn ổ quay này không thực sự là thanh quả của Samuel Colt vĩ đại mà tranh chấp bản quyền với Artmus Wheeler ở bang Massachusetts. Năm 1818, Wheeler đã đăng ký bằng sáng chế cho khẩu súng trường điểm hỏa bằng đá lửa một nòng, nạp đạn từ ổ đạn hình trụ gồm nhiều buồng. Mỗi buồng hinh trụ chứa một viên đạn duy nhất). Thiết kế của ông đã không mang lại thành công về thương mại, nhưng một người tên Elisha Collier đã sử dụng nguyên lý ổ đạn hình trụ này kết hợp với công nghệ điểm hỏa bằng đá lửa, rồi công nghệ hạt lửa chạm nổ để tạo ra một loại súng mới. Điểm tài tình trong thiết kế của Collier là ổ đạn sẻ xoay giữa các lần bắn bằng thao tác lên cò cho búa điểm hỏa. TUy nhiên, tinh không ổn định đã khiến doanh số bán ra của khẩu súng khá lẹt đẹt. Thế rồi Samuel Colt xuất hiện.
Colt đã tạo ra một cuộc cách mạng trong lĩnh vực súng ngắn. Khẩu súng đầu tiên của ông khẩu Colt Paterson 1838, một khẩu súng bắn năm viên với cở nòng 8,64 mm, mỗi buồng đạn trong ổ đạn điều được nạp riêng rẽ thuôc súng, hạt lửa và đạn . Đây là kiểu súng ” cò hoạt đồng đơn” thao tác lên lò xo cho búa điểm hỏa đồng thời làm xoay ổ đạn giữa các phát bắn .
Đây là dự định đầu tiền và khá vụng về của Colt, nhưng những khẩu súng ngắn tiếp theo sau đó đã thay đổi, toàn bộ cục diện , nói đến các khẩu súng của colt là ta nghĩ ngay tới sức mạnh , độ tin cậy và sự chính xác trong tầm bắn. Chúng gồm có khẩu Colt “whitneyville Walker” 1847 đồ sộ với cỡ nòng 11,18 mm chiều dài 394 mm nặng 2,04 kg, và khẩu navy 1851 khẩu súng sau này sẻ trở thành loại súng ngắn điểm hỏa hạt lửa mang tính quyết định.
Khẩu Navy 1851 đã khiến cho toàn thế giới thức tinhyr trước tiềm năng của súng ngắn ổ quay. Đây là một khẩu súng bắn sáu phát rất ổn định, dể sử dụng, cở nòng 9,14 và nóng súng dài 190mm. Điều quan trọng là khẩu súng này có thể dể dàng giắt trong bao súng đeo ở thắc lưng. Trong chiện trận, khẩu súng này có thể bắn chính xác và êm, nên nó đã được bán ra với số lượng lớn cho cả khách hàng quận sự lẫn dân sự. Khi ngừng sản xuất năm 1873 thi tống số lượng súng Colt đã xuất xưỡng vào khoảng 250.000 khẩu. Thật vậy riêng người anh đã mua 41,000 khẩu. Nó là khẩu súng đeo hông mà người ta vẫn mong đợi , rất hiệu quả trong việc yểm trợ hay đánh gần cho tất cả mọi người, từ đội cảnh sát kỵ binh Texas cho đến các lính ky binh thông thường.
Đương nhiên là các vũ khí như khẩu Colt Navy này chỉ là khơi đầu của câu chuyện súng ngắn ổ quay mà thôi. Cuối cùng thi bằng độc quyền sáng chế của Colt cũng hết hạn và rất nhiều hãng cạnh tranh đã đổ xô vào, trong đó có những nhà làm súng như Remington và Smith&Wesson. Rốt cuộc thì các khẩu súng ngắn hạt lửa chạm nổ đã phải nhường ngôi cho loại súng ngắn có vỏ đạn liền khối là loại súng ngắn đã làm tăng đáng kể tốc độ nạp đạn . Giá trị thiết kế của sung Colt chính là ở chổ các nguyên lý thiết kế căn bản của nó vẫn được sử dụng cho đa số các khẩu súng ngắn ô quay được sản xuất ngày nay.
Nguồn: Lịch sử thế giới qua 100 loại vũ khí
